Amfizem (Emphysema) Nedir?

Amfizem atelektazinin tersi bir durumdur. Akciğerlerin yani alveollerin gaz yada havayla kalıcı olarak genişlemesidir. Amfizem alveoler ve intersitisyel amfizem olarak ikiye ayrılır.

Alveoler amfizemin daha şiddetli olduğu durumlarda bullalar oluşur. Bu tip amfizem bülloz olarak tanımlanır. Amfizem oluştuğu zaman alveol duvarları bir ölçüye kadar buna dayanabilir ama bir süre sora alveol duvarı da yırtılır ve daha büyük alveol yapıları şekillenir. Makroskobik olarak akciğerler eğer diffuz ise amfizem göğüs boşluğunu aşırı şekilde doldurur ve akciğer üzerinde kosta izleri görülür. Eğer lokalize ise bunu görmek kolaydır ve krepitasyon sesi duyulabilir. 

Amfizemin en çok görüldüğü hayvanlar atlarda solugan dediğimiz bronşiolitis amfizem kompleksi insanda KOAH da aynı tarzdadır. Solugan da bronşiolit sırasında oluşan yangı hücrelerinden salınan bir takım enzimler özellikle akciğerlerde alveollerin genişlemesini sağlayan elastine saldırır. Bunu da akciğer kendine karşı antitripsin dediğimiz bir maddeyle koruma oluşturur ama kronik bronşit yada bronşiolitlerde bu oluşmadığı için akciğerde alveoller elastikiyetini kaybeder ve amfizem oluşur. Atlarda daha çok kraniel loplarda görülür. Bronşiolitlerin temelinde allerjik nedenler yer tutar. Bronşiolitteki fibrotik yapının görülmesi eozinofillerin görülmesi bu olayı doğrular. Bu amfizem postmortal amfizemle karıştırılmamalıdır. Post mortal amfizemde fırsatçı bakteriler de gelip gaz oluşturur. Alveolar amfizem lokalize olarak pneumonik lobların uç kısımlarında da görülür. Alveoller birleşmiş genişlemiştir.

İnterstisyel amfizem interlobuler septumlar yada interalveolar dokulara hava girişiyle karakterizedir. Lobuler septumlarda boncuk dizisi gibi hava kabarcıkları görülür. Daha çok sığırlarda görülür. Genellkikle solunum güçlüğünde kuvvetli expirasyon yapıldığı sırada hava interalveolar yapılara yada interalveolar septumlara kaçar. Genellikle bronş bölgesinde oluştuğu düşünülür. İnspirasyonla alınılan hava kuvvetli expirasyonla atılırken bronş tıkanmışsa hava interstisyuma kadar bu şekilde amfizeme yol açıyor. Zaman zaman bu amfizem o kadar yayılırki hayvanın deri altına kadar çıkabilir.
Amfizemler hangisi olursa olsun kor pulmonaleye yol açar. Ölüm görülebilir. İnsanlarda akciğer yetmezliklerinin önemli bir nedeni KOAH ve buna bağlı akciğer hipoplazisidir.