Abomasum Deplasmanı

Abomazum deplasmanları; karın boşluğu tabanında bulunan abomazumun, gaz yada sıvıyla dolarak, sola yukarı veya sağa yukarı yer değiştirmesiyle oluşur. Sola deplasman daha sık görülür.


Abomazum sağ 10-11. kosta alt ucu hizasındadır. Sağa yer değiştirme ve torsiyon tehlikelidir, çünkü içerik geçişi olmaz ve kısa sürede ölüm görülür. Diğerlerinde kısmen geçiş vardır. Hastalık mart ve nisan ayında sık görülür. %16’sı doğumdan 3 hafta öncesi sağa, %65’i doğumdan 4 hafta sonra sola şekildedir.


Sola deplasmanda abomazum sol karın duvarı ile rumen arasında , sağa deplasmanlarda ise mezenterium ile sağ karın duvarı arasında yer alır.


Temel neden; beslenme, gebelik, zayıflama , ani sıçrama ve mekanik nedenlerdir. Genetik faktörler de etkilidir. Atoni, ani atlamalar, nakil, rumen hacim ve ağırlığında azalma, ketozis, hipokalsemi, güç doğum, rpt, perfore ülserler, septik metritis, mastitis, asidozis-alkolozis sonucu histamin salınımı, doğum sonrası karın hacminde ani azalma da nedenlerdendir. (Normalde abomazum hareketleri dk da 1,1 - 2,2 adet )
UYA artma ve gaz birikimi ( co2 metan ve azot) atoni yapar.


Sola deplasmanda semptomlar: iştahsızlık, dehidrasyon, dışkılamada azalma, rumen hareketlerinde azalma, süt veriminde düşme ve asetonemi şekillenir. Ping sesi-çalkantı sesi vardır , rektal muayenede abomasum palpe edilemez, rumen mediale kaymıştır ve omentum major gergindir. İnspeksiyonda; sol açlık çukurluğunda çökme gözlenir. Palpasyonda; iki organ arasında çökme vadır. Oskultasyonda; tınlama ve çınlama vardır. Oskultoperkusyon: %25 bradikardi vardır.


Sağ+ torsiyon semptomlar: Klinik lab bulguları, ping sesi-çalkantı sesi, karaciğer perkusyon sahasında kaybolma, rektal muayene ve usg bulguları.


Sağa semptomlar: Nabız artışı, mukoza renk değişimi, deri ısısında düşme vardır. Dışkı azdır ve cam macunu kıvamındadır. Anoreksi şekillenmiştir ve süt verimi düşer. Beden ısısı, nabız ve solunum artar. Kc perkusyon sahası kaybolur.


Torsiyon semptomlar: Nabız artışı şekillenmiştir 120-160. Depresyon, şiddetli sancı, dehidratasyon vardır. Rektalle palpe edilir. %70-90 ketonüri, sütte %75-80 azalma vardır. Hiperglisemi (epinefrin ve kortikosteroidlerin serbest kalmasıyla) şekillenir. 8-13.kostalar arası pink sesi gelir.
Liptak testinde pH 1-4 arası ise abomazum, 5 üstü ise rumen sıvısıdır.


Solun karıştığı hastalıklar: Ruminal kollaps, rumen dilatasyonu ve pnömoperitoneum’dur.
Sağın karıştığı hastalıklar: Sekum dilatasyonu-torsiyonu, kolon dilatasyonu ve pnömoperitoneum’dur.


Sağaltım:

Hayvanı yuvarlamak: Sola deplasmanda, hayvan sağa yatırılıp soldan kaldırılır. Zorunlu egzersiz: Koşturma, engebeli arazide traktörle gezdirme. Operatif sağaltım, medikal sağaltım.
Medikal sağaltım: Metabolik alkaloz için Na, K, Cl, Ca verilir. 108 gr KCl, 80 gr NH4Cl, 20 lt distile su iv 24 saatte veya 2 lt serum fizyolojik uygulanır. 1 lt %1,1 KCl, 1 lt %5 dekstroz iv, 6 saat sonra tekrar verilir. Post op oral 50-100 gr NaCl, 50 ge KCl 50-100 NH4Cl uygulanır. Ca , neostigmin , kortikosteroid, Vit B12 verilmelidir.


Laboratuvar Bulguları:
Solda %50 değişiklik olmazken, % 40 hiperbazemi, %10 hipobazemi ve hiperglisemi vardır.