Kanatlılarda Temizlik , Dezenfeksiyon ve Alınacak önlemler

Kanatlılarda Temizlik , Dezenfeksiyon ve Alınacak önlemler

Alınacak Önlemler• Her bakımdan güvenilir damızlıkların civcivi alınır.
• Aynı kümeste aynı yaşta hayvanlar olmalıdır.
• Kümese yeni hayvanlar koyulmadan önce altlık ve gübreler atılmalı ,kümes ve ekipmanlar iyice temizlenip dezenfekte edilmelidir.
• Aynı çiftlikte sadece bir tür kanatlı yetiştirilmelidir.
• Kesim hane kümesten yeterince uzak olmalıdır.
• Kümesten çıkarılan,yabancılarla temas eden hayvanlar aynı kümese tekrar alınmazlar.
• Her türlüekipman hiçkullanılmamışta olsa önce dezenfekte edilmeden kümese sokulmaz.3
• Kuluçkahaneler tavuklardan tamamen ayrı yerde olmalıdır.
• Kümese kendi bakıcısından başkası girmemeli ve/veya gerekli önlemler alınmalıdır.
• Binaların girişinde dezenfeksiyon için gerekli önlemler alınmalıdır.
• İçme suyu güvenilir ve kaliteli olmalıdır(dezenfekte).
• Her bakımdan güvenilir fabrikanın yemi alınmalıdır.
• Kümesten kümese yem çuvalları vb. taşınmamalıdır.
• Ölenler imha fırınlarında yakılmalı veya derin çukurlara gömülmelidir.(necropsidensonra)
• Kemirgenler, yabaniler ve insektleriçin önlemler alınır.4
• Muntazam bir aşılama programı uygulanır.
• Gerektiğinde Vet.Hek. tavsiye edeceği uygun ilaçlar koruyucu amaçlı kullanılır.
• Hastalık tehlikesine karşı derhal gerekli önlemler alınır.(Dezenfektan,antibiyotik,anticoccidialvb…)
• Havalandırmaya rutubete önem verilmelidir.(örn.coccidosis)5
Tanımlar
Sanitasyon:Çiftliğe giren materyal ve ekipmanın temizlik ile dezenfeksiyonu faaliyetlerini içerir.
Dezenfeksiyon :Çeşitli mikro org. öldürülerek zararsız bir seviyeye kadar azaltılması demektir.
Sterilizasyon: Her türlümikro org. dan arındırılmasıdır.
Dezenfestantlar:Ektoparazitlerekarşı kullanılan kimyasal maddelerdir.parazitisid,insektisid,pestisidolarak adlandırılırlar6

Temizlik• Bütün altlık,yem,gübre…kümesten atılır.
• Tozlar süpürülerek mekanik temizlik sağlanır.
• Su tesisatı vb. boşaltılıp(pas,kir..)yıkanır.(basınçlı su verilir.)
• Bütün yüzeyler deterjan/dezenfektanla yıkanır.
• Yıkama materyali temizlenir. (buhar ve basınçlı su kullanılabilir.)Yem deposunda da artan yem çıkarılıp yapısına uygun dezenfektanla dezenfekte edilir.7

Sanitasyon
• Dezenfektan uygulanır.(duvarın zemine yakın kısmı,kümesin ~6m çevrsinede)
• Kuruması beklenir.(işlem tekrarlanabilir.)
• Yeni altlık serilir ve dezenfekte edilmiş olan suluk,yemlik ekipmanlar iyice durulanıp yerleştirilir.
• Sonra kümes en az 1 hafta boş bırakılıp,her şey yerleştirildikten sonra fumigasyonyapılır.8

Fumigasyon• Kümes kapatılır,21°C’yekadar ısıtılır.Nem opt%70-80
• Her 1 m³e 34grKMnO4-40ml %40 formaldehit dökülür.(dikkatli kullanılmalıdır!)
• Tam 1 gün kapalı tutulur.
• 2 gün süre ile havalandırılır.Civcivler gelmeden 24 saat önce uygun dezenfektanla kümes tekrar dezenfekte edilir.9

Dezenfestasyon• Gaz Yağı => bit ,pire ,kene
• Nikotin sülfat%40 => tüneyen tavukların bitleri için kullanılır.Tüneklere sürülür.
• Malathion=> bit ,pire ,kene ,akar%0.5 süsp. püskürtülür. Yada toz halinde serpilir.
• Sülfokinoksalin=>coccidia,akarlar.Yemle az miktarda verilir.
• DDT => böceklere karşı etkilidir.(tavuk yağ dokusunda birikebilir.Zaraları nedeniyle yasaklanmıştır!)
• Sıcak su veya alev ile (yangın tehlikesi unutulmamalıdır.)10
Kuluçkahanede Hijyen
• Personel ve özellikle seksörler Salmonella kontrolünden geçirilmelidir.
• Dezenfeksiyonu en aza indirmek için tek yönlütrafik akışına uyulur.
• Daima kilitli tutulmalıdır.
• İnkübasyonve çıkış odaları sadece taşıma için
kullanılmalıdır.
• İş akışına göre 3’e bölerek ,her bölüme ayrı renkte işÖnlüğü tahsis edilir.(*resim üzerinde anlatılacak)
• Her bölmede ayrı lavabo ve dezenfektan bulunmalıdır.11
• Kuluçkahane düzenli temizlenip dezenfekte edilir.(Çıkış,cinsiyet tayini,civciv odaları her çıkıştan sonraYumurta depolama,inkübasyonodaları en az haftada 1Hol,tuvaletler her gün temizlenip dezenfekte edilir.)
• Civciv kutuları bir kez kullanılmalıdır(karton).
• Kedi,köpek,fare.. Sokulmamalı ve önlem alınmalıdır.
• Damızlık işletmede hijyen koşullarına dikkat edilmesi sağlanmalıdır.1213
Temizleyiciler ,Dezenfektanlar ,Antiparaziterler,İnsektisidlerve Dezenfestantlar
• AGİLAN GREEN LABEL alkali çöz
• AGİLAN RED LABEL asit çöz
• AGRİ’GERM 2000 dezsol
•Lokasyon: Kümeslerin kurulması aşamasında yeni kümeslerin diğer kümeslere 500-1000m mesafede kurulması mzellikle hava yoluyla bulaşan hastalıkların önüne geçilmesinde yarar sağlar.
•Hepsi-içeri/hepsi-dışarı yetiştiricilik: Aynı bölgede yetişirlen kanatlıalrın farklı yaşlarda olması kros-kontaminasyon için bir risk oluşturur ve bölgenin temizliğini ve toplam depopılasyonu elde etme fırsatını ngeler veya azaltır.
•Altlığın yok edilmesi: Yoğun üretim yapılan bölgelerde altlık önemli bir problemi teşkil eder ve altlık uygun bir şekilde yok dilemeli ve üretim bölgesinden uzaklaştırılamalıdır.
•Bölge güvenliği:Efektif bir biyogüvenlik sisteminin oluşturulmasunda, yetilştiriiclik yapılan yerlere ziyaretçilerin girişinin engellenmesi önemli avantajlar sağlayacaktır.20

Dezenfeksiyon işlemleri•Dezenfektanlar ve dezenfeksiyon işlemleri uzun yıllardan beri kanatlı endüstrisinde kullanılmaktadır. Doğal dezenfeksiyon ajanlar, örnek güneş ışığı, ısdı veya basit olarak dinlendirme gibi uygulmalar uzun süre aldıuklarından dolayı güünmüüz için çok kulnaışlı değildir. Birçok patojenin uzun süre canlı kalabilmesi, hızlı üretim için artan ekonomik baskı, kimyasdal dezenfektanların kulanımını artırıcı bir rol üstlenmiştir.21

KÜMES DEZENFEKSİYONU I-KURU TEMİZLİK•Kümesteki altlık tamamen çıkarılmalı, altlık kümesten uzak bir bölgeye aktarılmalıdır.
•Kümes dışına çıkarılabilen ekipman dışarı çıkarılmalı ve içinde dezenfektanlı su bulunan bir varil içine konmalıdır.
•Kümeste çıkarılamayan ekipman varsa yıkama esnasında zarar görmeyecek şekilde düzenlenmelidir.
•Yıkama esnasında yıkamayı yapan kişilerin zarar görmesi engellenmelidir.22

II-ÖN YIKAMA•Yukarıdaki aşamalardan sonra ön yıkamayapılmalıdır. Bu aşamada dezenfektanın uygun konsantrasyonu ile yoğun kirlenmişbölgeler temizlenmelidir. Gerekiyorsa fırçalanmalıdır. 23

III-YIKAMA•Bu aşamadan bir gün sonra yıkama işlemine geçilmelidir. Bu işlem, uygun oranda sulandırılmış dezenfektanın metrekareye 0.3–0.5 litre olacak şekilde püskürtülerek tüm kümesin yukarıdan aşağıya yıkanması ile yapılmalıdır24

IV-SU SİSTEMİNİN DEZENFEKSİYONU•Su sistemini dezenfeksiyonu için öncelikle su depoları dezenfektanlı su ile iyice yıkanmalıdır. Daha sonra depolara dezenfektanlı su doldurulmalı ve tüm nipellerden dezenfektanlı su geçirilmelidir.25

V-DİĞER ÖNEMLİ HUSUSLAR•Kümes içinde kalan yemliklerin yıkanabilir kısımlarıyıkanmalıdır.
•Yıkama esnasında ekipmanların üzerinde dışkı kalıntılarının kalmamasına özen gösterilmelidir.
•Kümesteki tüm tamiratlar yıkama işlemleri tamamlandıktan sonra yapılmalıdır.
•Kümes tamamen yıkanmamadan badana ve boya işlemleri yapılmamalıdır.
•Kümes, kümes içindeki ve dışarıdaki ekipmanlar yıkandıktan sonra kümes içine alınmalı ve sonrasında
kümese girişler engellenmelidir.26

VI-ÇEVRE DEZENFEKSİYONU•Kümesteki işlemler tamamlandıktan sonra kümes çevresi de basıçlı dezenfektanlısu ile yıkanmalıdır.27

VII-SON İŞLEMLER•Yukarıdaki işlemler tamamlandıktan sonra kümes girişlerine dezenfektanlı su konur ve girişler kontrollu yapılır.
•Kümes kurumaya bırakılır.
•Son aşamada altlık konur, yemlik ve suluk sistemlerinde gerekli düzenlemeler yapılır. Bu aşamada kümes fumigasyonuyapılabilir28
•Bu işlemlere tamamlandıklatn sonra ileva koruyucu önlemlere devam edilmelidir.
Giriş ve çikişlera dezenfeksiyon havuzlara yapılara çizmeler batırılmalıdır. Ziyaretçiler içeri alınmamalı, eller için dezenfektanlar konulmalı, su ve hava sanitizasonu uygulanmalıdır.29

NELERE DİKKAT EDİLİR ?•Dezenfeksiyon yapacak kişi sağlığına dikkat etmelidir. Ve dezenfeksiyon esnasında maske takmalıdır.
•Dezenfektan uygun oranlarda sulandırılmalıdır. Ve genellikle prospektüsünde yazan tarife uygulanır.
•Dezenfeksiyon esnasında kümesin ısısı ve nemi önemlidir. Eğer formol ile fumigasyon uygulanacak ise 21 oC ve %55-60 lık bir nem oranı olmalıdır. Bazı dezenfektanlar düşük ısıda etkili değildir.30

KULUÇKA DEZENFEKSİYONU•Damızlık entegrelerinde yumurtanın da dezenfeksiyonuna dikkat edilmelidir. Yumurtalar toplandıktan sonra en kısa sürede -ki bu süre 20-30 dk yı geçmemelidir-fumige edilmelidir. Formaldehit v.b. kanserojen etkili olduğu için ya formol ile fumigasyon azaltılmalı ya da fumigasyon esnasında özel elbiseler giyilmelidir. Son zamanlarda klor içeren dezenfektanlar kullanılmaktadır. Daha sonra da yumurtalar kuluçkaya gönderilir.
•Kuluçka depolarında da otomatize fumigasyon yapılabilir.
•Kuluçka , damızlıklardan ayrı ise taşıyıcı arabalarda da fumigasyon yapılabilir.
•Çıkım makinasında ya da çıkımdan sonra da fumigasyon yapılabilir.
•Kuluçkalıklar ayda bir kontrol edilir. Bakteri-mantar artar ise önüne geçilmelidir ve kontaminasyon kaynağı kurutulur. Buradaki kontaminasyon kaynakları; civciv kutuları,personel,kuluçkalıklar ve ya yanlış