Doğum Bilgisi Soru ve Cevap Ders Notları

Doğum Bilgisi Soru ve Cevap Ders Notları

1-PROGESTAGEN NEDİR?ENDİKASYONLARI VE PRATİKTE KULLANILAN ÖNEMLİ PREPARAT İSİMLERİ?

Tanım: Progesteron benzeri etki yapan CL, placenta ve adrenal bezden salgılanan steroid hormondur.


ENDİKASYONLARI:

1. Siklik ve nonsiklik hayvanlarda üremenin denetlenmesi girişimleri

2. Evcil hayvanlarda nonenfeksiyöz ve özellikle hormonal kökenli abortuslardan korunmak ve gebeliği desteklemek amacıyla kullanılabilir

3. İnekte hakiki anöstrus olgularında

4. İnekte kistik ovaryumlarda

5. İnekte meme ödeminde

6. Köpekte siklik düzensizliklerin sağaltımında

7. Köpekte yalancı gebeliğin sağaltımında

8. Köpekte bazı meme neoplazmalarında

9. Köpekte antisosyal ve diğer davranış bozukluklarında

PRATİKTE KULLANILAN PROGESTAGENLER:

1. Medroxyprogesterone acetate(MAP)

2. Megestrol acetate(MA)

3. Proligesteron(PRG)

2-FÖTOTOMİ NE ZAMAN YAPILI?SEZERYANA GÖRE AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARI?

FÖTOTOMİ:

1. Fötusun ölmüş olması

2. Düzeltemeyen prezantasyon ve pozisynlar

3. Absolut büyüklük

4. Relatif büyüklük

5. Fötal acayibatlar

6. Cerviksin açılmaması

AVANTAJLARI:

1. Fötusun kolaylıkla dışarı alınmasını sağlar

2. Sezeryan operasyonunun bazı riskleri önlenmiş olur

3. Ekstraksiyon force uygulanması sırasında travmaları engeller

4. Post operatif bakım daha kolaydır

5. Operasyon sonrası fertilite oranı daha yüksektir

6. Ekonomiktir.

DEZAVANTAJLARI:

1. Fötus canlı ise öldürmeyi gerektirir

2. Uterus ve doğum kanalı zarar görebilir

3. Uzun sürer

4. Operatörde yaralanmalara yol açar

5. Tecrübe,beceri ve uygun alet gerektirir.

3-DOĞUMA YARDIM GİRİŞİMLERİ VE YAPILAN ANESTEZİK YÖNTEMLERİ?

1. Yer değiştirme(mutasyon)

· İtme

· Döndürme

· Çekme

· Çevirme

· Uzatma

2. Zorla çekip çıkarma

3. Fötotomi

4. Sezeryan

ANESTEZİ TEKNİKLERİ

1. Epidural anestezi

· Alt epidural:S1-S2

· Üst epidural:sakrum-S1

2. Lumbal epidural anestezi:L1-L2

3. Paravertebral anestezi:T13-L1VE L2

4. Lokal infiltrasyon anestezisi

5. Genel anestezi

ALT EPİDURAL ANESTEZİ

Vulva,vagina ve perineal bölge operasynları

Vaginal muayene
Doğuma yardım girişimleri

ÜST EPİDURAL ANESTEZİ

Vücudun arka kaslarının gevşemesi

Laparotomi

Arka bacaklar ve meme operasyonları

4-KÖPEKLERDE SEKSÜEL SİKLUSUN HORMONAL MEKANİZMASI?

GnRH tarafından FSH salınımının olması ve folliküler gelişim görülür.

Köpeklerde her ovaryumda 4-5 adet follikül gelişir.

Artan östrojene bağlı davranış ve fizyolojik değişimler görülmeye başlar.

Diğer hayvanlardaki gibi artan östrojen LH salgısını başlatır.

Ancak köpeklerde östrüs süresinin uzun olması ve salgılanan LH folliküllerde luteinizasyona yol açarak östrüste de progesteron düzeyinin yükselmesine neden olur.

Progesteronun yükselmesi östrüs belirtilerinin şiddetlenmesine yol açar.

Ovulasyon LH salınımını takiben 36-50 saat içinde olur.

Ovulasyon sonrası oluşan corpus luteum gebelik olsun veya olmasın progesteron salgılamaya devam eder.

Bununla ilgili görüşler,köpeklerde uterusun corpus luteuma luteolitik etkisi yoktur.

Belki de luteolitik faktör üretmemektedir.

Luteolitik faktörün salınımı vardır ancak bunun ovaryuma ulaşımı olmamaktadır.

Belki de uterustan antiluteolitik faktör üretimi vardır ve böylece luteolizis engellenmektedir

5- ÖSTRUS SENKRONİZASYONUNDA PGF2A KULLANIMI HAKKINDA BİLGİ VERİN ?

1-ovaryum palpasyonu yapılarak

2-ovaryum palpasyonu yapmayarak

OVARYUM PALPASYONU YAPILARAK

Veteriner hekim her hafta yada 2haftada bir ineklere RP yapar

CL saptanan ineklere tek doz PG uygulanır

Enkeksiyondan 2,3,4,5.günlerde östrus takibi yapılır

Östrus gösterenler tohumlanır.

Bir seleksiyon yapılır ve yalnızca fonksiyonel bir CL u olan ineklere PGF2α uygulanır.

İlk uygulamada hayvanların %50-60’ı östrus gösterir.

PG diöstrusun erken (7-8.gün)yada geç döneminde (15-17.gün)uygulandığında,ineklerin büyük bir bölümü 24 saatlik bir zaman dilimini içinde topluca östrus gösterirler.

OVARYUM PALPASYONU YAPMAYARAK

1. 7-gün programı

2. Östrus takibinden sonra

3. 11 veya 14gün programı

4. Planlı ST yöntemi

5. Planlı ST yöntemi(GnRH+PG)

7-GÜN PROGRAMI

Üreme programına alınan tüm ineklere haftanın belirli bir günü PG uygulanır

Östrus takibi ve tohumlamalar yapılır

ÖSTRUS TAKİBİNDEN SONRA

İneklere 6 gün boyunca östrus takibi yapılır

Bu sürede östrus gösterenler tohumlanır

7.güne kadar östrus göstermeyenlere PGF2α uygulanır

11 yada 14 PROGRAMI

ilk PGF2α enjeksiyonundan sonra östrus gösterenler tohumlanır

östrus saptanamayan yada tohumlanmayan ineklere 11-14 gün sonra 2.defa PGF2α uygulanır

östrusun izlenmesi ve tohumlama 2. PGF2α enjeksiyonundan sonra yapılır.

PLANLI ST YÖNTEMİ

buzağılama sonrası gönüllü bekleme süresi tamamlanmadan 14gün önce 1.PG enjeksiyonu

östrus gösterenler tohumlanmaz

2.PG sonrası 2-5.günler arasında östrus takibi ve ST

Östrus göstermeyenlere 14 gün sonra 3.PG

Bu enjeksiyonda da östrus göstermeyenlere RP

PLANLI ST YÖNTEMİ(GnRH+PG)

Bekleme süresi tamamlanmadan 21gün önce 1.PG

14 gün sonra GnRH

7gün sonra 2.PG

İzleyen 3gün içinde östrus gösterenler tohumlanır

Östrus göstermeyenler 72-80.saatler arasında tek ST

6-ANNEYE BAĞLI GÜÇ DOĞUM NEDENLERİ? PRİMER VE SEKONDER UTERUS TEMBELLİĞİ NEDİR?

ANAYA BAĞLI NEDENLER

Anormal doğum sancıları

Uterusun vaziyet değişiklikleri

Pelvis kanalı darlığı

Cervix darlığı

Vulva ve vagina darlığı

Neoplazmlar

Anomaliler

PRİMER UTERUS TEMBELLİĞİ

Uterusun kasılma gücünü tamamen kaybetmesi

Doğumun 1 veya 2. evresinde

Uterus kontraksiyonlarında yetersizlik

1.Egzersiz noksanlığı

2.Aşırı yağlanma

3.Güçsüzlük

4.Yaşlılık

Uterusun fazla genişlemesi

1.Dev yavrular

2.Yavru zarlarının hidropsu

3.Anasark

Hormonal uyarımı alamama

Hormon salınımında yetersizlik

SEKONDER UTERUS TEMBELLİĞİ

Uzun süren güç doğumlardan sonra şekillenir

Çok yavru yapanlarda

Doğumun 3. evresinde

Retensiyo sekundinarum ve uterus involusyonunda gecikmeye yol açar

Tedavide sebebin ortadan kaldırılması yeterli

Kedi ve köpeklerde yavrular forcepsle çekilmeli

12 saat geçmemiş vakalarda sezaryen operasyonu

Gecikmiş vakalarda histerektomi

7- BULAŞICI ABORT YAPAN HASTALIKLARIN BULAŞMA YOLLARI ?ENFEKSİYON KAYNAKLARI? HANGİ MARAZİ MADDE ALINIR VE LAB.A NASIL GÖNDERİLİR?

Enfeksiyon kaynakları

Atık fötüs

Uterus akıntıları

Yavru zarları

Süt

Enfekte yem ve sular

Vahşi hayvanlar

Enfekte hayvanlar

Bulaşma yolları

Çiftleşme

İnhalasyon

Temas

Kongenital bulaşma (Koyunda toxoplasma)

Oral yol

Laboratuara gönderilecek materyal

Fötüs veya organları, içerikleri

Yavru zarları ve suları

Kan serumu

Uterus akıntısı

Süt

İdrar

Vaginal swap

LABA GÖNDERİLECEK MADDE NASIL GÖNDERİLİR?

Marazi maddeler % 50 gliserinli serum fizyolojik içinde laboratuvara gönderilmelidir

Atık fötus: Kokuşmamış almalı

Sperma: Aseptik koşullarda alınıp, steril küçük şişelere konmalı

Vaginal swab: Hayvanlarda yavru atımından sonra 6 haftalık periyot içinde izolasyon şansı yüksektir

Süt: Şüpheli hayvanlardan aseptik şartlarda alınır

Laboratuvar muayeneleri için alınacak patolojik materyaller aseptik koşullarda, steril kaplara konulduktan sonra hemen gönderilmeli, bekletilecek olanlar buzdolabında saklanmalıdır

8- KISRAKTA ENDOMETRİAL KAPLAR NASIL OLUŞUR VE GEBELİKTE GÖREVİ NEDİR?

Kısrak plasentasında koriyonda hücre sayısı çok fazladır

Bu koriyonik hücreler vitellüs kesesi ve koriyoallantois sınırındaki özelleşmiş trfoblast hücrelerdir ve konseptusun etrafını çevrelerler

Koriyonik kuşak hücreleri gebeliğin 25.gününde gözle görülür

Gebeliğin 35.gününde en yüksek genişliğe ulaşarak kıvrımlar yapar

34.günde koriyonik hücreler uterus epiteline nüfus ederek stromaya girmek üzere maternal-fötal yüzeyden göç etmeye başlar.

Maternal stromaya geçiş yapan hücreler çoğalamazlar ve genişleyip birleşerek endometrial kapları oluştururlar.

ENDOMETRİAL KAPLAR

Dairesel yada at nalı şeklinde

Fötal kaynaklı

Plasentaya bağlı olmayan ve uterus stroması içinde yer alan farklılaşmış hücre topluluklarıdır.

PMSG(eCG) sentezler

GEBELİKTEKİ GÖREVİ

Gebeliğin maternal kabulü için Ecg hormonu salgılar

Bu hormon konsantrasyonu 35.40 günlerde salgılanmaya başlar 70.günde en yüksek konsantrasyona çıkar ve 120.güne kadar yavaş yavaş azalarak kaybolur.

Bu ecg hormunun aminoasit dizilimi LH ya benzer ve ovaryumlarda folikül gelişimini uyarır.

Gelişen foliküller yüksek konsantrasyonda östrogen salgılar

Oluşan foliküller luteinize olduktan sonra sekunder(aksesor)CLlar oluşur.

Aksesor CLlar gebeliğin devamı için özellikle gebeliğin ilk yarısında serum progesteron konsantrasyonunun artmasını sağlarlar.

9-30GÜNLÜK GEBE KÖPEKTE ABORT İNDÜKLEMEK İÇİN YAPILACAK 2 PROSEDÜR YAZIN?

1-PG UYGULAMASI

2-PROGESTERON ANTAGONİSTİ ( MİFEPRİSTON)

3-BROMOCRİPTİN VE CABERGOLİN (prolaktin inhibitörleri)

PG UYGULANMASI:

PGler( cloprestenol) gebeliğin 30.gününden sonra köpeklerde etki yapıyor

Gebeliğin 33-53.günleri arasında 8saatte bir 20mcg/kg yada 30mcg/kg 12saatte bir SC üç gün süreyle uygulandığında sağıtımın başlangıcından 56-80 saat sonra abort şekillenir.

PROGESTERON ANALOĞU MİFEPRESTON

Gebeliğin 32.gününden sonra 2.5mg/kg dozda günde 2kez ve 5gün süreyle kas içine uygulanarak abort yaptırılır.

10-İNEKLERDE DİÖSTRUSTA RP DA NELER HİSSEDİLİR?

Aktif CL

Uterus tonusunu kaybetmiştir

Cerviks uteri kapalı

Ovaryumun fluktuasyon hali kaybolmuştur

11-PLASENTA TİPLERİ VE GÖREVLERİ?

I. Morfolojik; vi llilerin dağılışına göre;

1.Diffuz pl.; kısrak, domuz,deve

2.Cotyledoner (multiplex); rumin.

3.Zonar; kedi, köpek

4.Discoidal; insan, tavşan, may.,sıçan

II. Histolojik sınıflandırma

epiteliochorial: tektırnaklı, domuz

syndesmochorial: ruminant

endoteliochorial: karnivor

hemochorial: insan,sıçan, maym.

hemoendoteliochorial: tavşan, rat,kobay

III. Jinekolojik yönden

1. deciduata; discoidal, zonarial

2. 2. adeciduata; tektırnaklı

3. 3. intermedia; ruminant

Plasentanın Görevleri

solunum

beslenme

boşaltma

süzme

sentezleme

endokrin

koruma

12-SEZERYAN OPERASYONU AMACI?ENDİKASYONLARI?ANESTEZİ TEKNİKLERİ?POST OPERATİF BAKIM VE KOMPLİKASYONLARI?

AMAÇ

* Yavruyu canlı elde etmek

* Puerperal bozuklukları engellememek

* Laktasyonun devamını sağlamak

* Fertiliteyi devam ettirmek, korumak

* Güç doğumda süreyi kısaltmak

ENDİKASYONLARI

* Absolut ve relatif büyüklükler

* Anomaliler

* Cervix uterinin açılamadığı durumlar

* Yavru zarlarının hidropsu

* Düzeltilemeyen geliş, pozisyonlar

* Torsiyo uteri

* Mumifiye yavru

* Plaraplagia antepartum

* Prolapsus vagina

* Vulva ve vagina darlığı

* Uterus yırtılmaları

ANESTEZİ

* Epidural

* İnfiltrasyon

* Paravertebral

DİKİŞLER

1Uterusa

Schmieden

Lembert oksitosin, periton içi antibiyotik

2.Periton dikişi

3.Kasların dikilmesi

4.Derinin dikilmesi



1.Antibiyotik; iu + im

2.Destekleyici tedavi

3.Operasyon yarasının bakımı

4.Diyet uygulanması

5.Dikişlerin alınması

KOMPLİKASYONLARI

1.Kanama

2.Eevantrasyon

3.Amfizem

4.Eksudasyon

5.Peritonitis

6.Toksemi

7.Metritis

8.Uterusun yapışmaları

9.Şok

13-DOĞUMUN HORMONAL MEKANİZMASI?

Fötal ve maternal olarak düzenlenir.

Doğumu tüm türlerde fötus başlatmakta

Fötal ACTH da artış (adrenal bezler olgunlaşır)

Fötal kortizol artar.Doğumdan 10-15 gün önce başlar. Son 2-3 günde artış yükselir

Fötal ve maternal plazmada östrojen seviyesi yükselmekte

Gebeliğin devamını sağlayan progesteron hormonu kaynağına göre bu düzende farklılıklar görülmektedir

İnek, keçi, domuz, tavşan ve köpekte;

Gebeliğin son bulması için CL un regrese olması gerekir

Plasesentadan östrojen artışı

Östrojen artışıyla uterustan PGF2alfa salgılanır

PGF2alfa sa hipofiz arka lobundan oksitosin artışına neden olur

ovaryum progesteron azalır ve relaksin artar serviks yumuşar

oksitosin ve östrojen myometrial kasılmaları artırır

ve DOĞUM şekillenir

kısrak, koyun ve kedide;

Gebelik plasental progesteron tarafından sürdürülür

Progesteronun 17-alfa hidroksilaz ile östrojene dönüşmesiyle östrojen artar

Östrojen artışı PGF 2 alfayı tetikler

PGF 2 alfa hipofiz arkam lobundan oksitosin salgısını artırır

Östrojenik etkiyle serviks gevşer

Oksitosin ve östrojenin her ikisinin de etkisiyle myometrium kasılmaları ve DOĞUM şekillenir

14-DOĞUMUN FİZYOLOJİK MEKANİZMASI?

Doğumun fizyolojik düzeni

1. Cervikal gevşeme ve açılma

2. Uterusun düzenli kontraksiyonları

3. Fötüsün doğum için uygun presentasyon ve pozisyon alması

4. Fötüsün doğum kanalı boyunca ilerlemesi ve uterusu terk etmesi

5. Fötal zarların ayrılıp atılması

6. Cervikal dilatasyon için uterus kasılmalarının düzenli olması gerekir

7. Cervikal gevşemenin başladığı dönemde kan progesteron düzeyinde belirgin düşme görülürken, östrogen seviyesinde artış şekillenir

8. Doğumun ikinci aşamasında (yavrunun kanalı terk ettiği dönem) ise özellikle oksitosin ve PGF2α miktarındaki artış belirgindir.

15-DOĞUMUN BELİRTİLERİ?

1. Pelvis ligamentlerinin (sacrosiatic ve sacroiliatic ligamentler) gevşemesi

2. Vulva ve perineal bölgenin ödemleşmesi

3. Memelerin gelişmesi ve gerilmesi

4. Memelerde ödem

5. Servikal tıpanın bozulması ve beyazımsı mukus miktarının artması

6. İştahın azalması ve huzursuzluk

7. Vücut ısısında hafif düşme

8. Abdominal ağrı belirtisi ve karnını tekmeleme

9. Sık sık yatıp kalkma ve arka ayaklarını kaldırıp indirme

16-DOĞUMUN AŞAMALARI?

1. Birinci Aşama 6 saat sürer

2. İkinci Aşama 1-3 saat sürer

3. Üçüncü Aşama 6 saat sürer

Birinci Aşama

1. Cervical dilatasyonun şekillendiği dönemdir

2. Ortalama 6 saat sürer, (1-24 saat)

3. Hafif sancı belirtileri ve huzursuzluk

4. Sık sık arka ayaklarda yer değiştirme

5. Uterusta hafif ve düzenli kasılmalar

6. Kasılmaların şiddeti ve derinliği giderek artar

İkinci Aşama

1. Serviks uterinin tamamen dilate olup, vulvadan allantochorionun vulvadan gözükmesiyle başlar, yavrunun kanalı terk etmesiyle son bulur

2. Ortalama 1 saat kadar (0,5-4 saat) sürer

3. Uterus kasılmalarının şiddeti artar ve frekansı oldukça sıklaşır, karın kasları da sürece katılır

4. Yavru keseleri yırtılır ve yavru suları boşalır

Üçüncü Aşama

1. Yavrunun doğumunu müteakip yavru zarlarının atıldığı dönemdir

2. Yavru zarlarının atılmasında uterusun devam eden kasılmaları en önemli rolü oynar

3. Ortalama 6 saat içinde yavru zarları atılır

4. On iki saat sonunda atılmazsa retensiyo sekundinarum olarak adlandırılır

17-DOĞUMUN BAŞLAMASINDA ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER?

1. Genetik faktörler

2. Gelişmesini tamamlayan yavrunun yabancı cisim gibi etkilemesi

3. Yavrunun büyümesine bağlı olarak uterus ortamının yavru için dar gelmesi

4. Yavrunun metabolitlerinin artması, besinlerin yetersiz gelmesi

5. Yavru sıvılarının azalması

6. Trofoblast hücrelerinin yaşlanması

Hormonal etkiler

a. Fötal kortizol salgısının artması

b. Progesteron miktarının azalması

c. Östrogen miktarının artması

d. Östrogen/progesteron dengesinin östrogen lehine bozulması

e. PGF2α miktarının artması

f. Oksitosin salgısının artması

18-PRESENTASYON NEDİR?TİPLERİ NELERDİR?

Doğum sırasında yavrunun apertura pelvis cranialis’e yaklaşım biçimi

PRESENTASYON

LONGİTUDİNAL

TRANSVERSAL

ANTERİOR

POSTERİOR

VENTRAL

DORSAL


Dorso-sacral

Lumbo-sacral

Sefalo –sacral

Sefalo-sacral


Sağ dorso-ilial

Sağ lumbo-ilial

Sağ sefalo-ilial

Sağ sefalo-ilial


Sol dorso ilial

Sol lumbo -ilial

Sol sefalo-ilial

Sol sefalo-ilial


Dorso pubical

Lumbo-pubical

Sefalo pubical

Sefalo-pubical


19-DOĞUM SIRASI VE SONRASINDA ANNE VE YAVRUNUN BAKIMI?

Doğum Sırası ve Sonrası Ananın Bakım ve Beslenmesi
Doğum hava cereyanından uzak, kuytu bir yerde yaptırılmalı
Doğum süreci uzarsa, mutlaka sebebi araştırılmalı
Doğum sonrası uterus ve doğum kanalı yırtık ve kanamalar yönüyle kontrol edilmeli
Doğum sonrası hayvan terli ise vücudu kurulanmalı
Doğum yapan hayvan 7-10 gün süre ile soğuktan ve hava cereyanından korunmalı
Doğum sonrası hayvanın su tüketimine sınır konulmamalı, ancak 2-3 gün hafif ılık su verilmeli
Meme sağlığı yönünden, memeler temizlenmeli ve hayvanın altlığının kuru ve temiz olmasına dikkat edilmeli
Doğum yapan ineklerin yavru zarlarını yememeleri için önlem alınmalı

Doğum Sonrası Yavrunun Bakım ve Beslenmesi

Solunum:

1. Yeni doğan yavrular ölü görünümdedir, solunumun başlayıp başlamadığına dikkat edilmeli

2. Normal doğum sonrası yeni doğan yavrularda solunum genelde spontan olarak başlar

3. Yeni doğanlarda solunuma yardımcı olmak için;

4. Yavruyu baş aşağı silkelemek

5. Bu sayede;

Beyin ve kalbin daha kolay kanlanması sağlanır

Üst solunum yollarındaki sıvılar ve mukus uzaklaşır

6.Yavrunun vücuduna ve başına hafif soğuk su uygulamaları

7.Annenin yavruyu yalaması

8.Suni teneffüs

Kostalar üzerine basınç yaparak

Burun deliklerine hava üfleyerek

9.Solunum ve dolaşımı uyarıcı ilaçlar

Lobenil 6-20 mg iv, 20-50 mg sc

Kafein 1-2 gr sc

Pikrotoksin (%0.1) 1-3 mg iv

10.Solunumum geç başlamasına veya yavrunun uzun süre kanalda kalmasına neden olan güç doğumlara bağlı hipoksi durumlarında, pH’yı düzeltmek için;

Sodyum bikarbonat (%4) 200-250 ml iv

Göbek Kordonunun Bakımı
Ruminantlarda kendiliğinden kopar, carnivorlarda anne dişleriyle koparır
Kanama varsa ligatüre edilmeli
Enfeksiyona karsı iyotlu antiseptikler damlatılmalı
Daha sonraki günlerde omfaloflebitis gelişirse tedavisi yapılmalı

Çevre Isısına Uyum (Termoregülasyon
Yeni doğan yavruda doğar doğmaz çok hızlı bir ısı kaybı olur
Yavrunun bu ısı kaybı;
Prenatal hayata göre postnatal hayatta metabolizma hızının yaklaşık 3 kat artması
Yavrunun vücut yüzeyindeki ıslaklığın kuruması sonucu en aza indirilir

Yavrunun Beslenmesi
Doğar doğmaz en kısa sürede (3-5 saat içinde) kolostrumu alması sağlanmalı
Kolostrum;
İmmunoglobünler bakımından zengindir
Termoregülatör etkisi vardır
Sürgüt etkiye sahiptir
Kolostrum zamanında alınmazsa;
İmmunoglobulin miktarı azalır
Barsak epiteli immunoglobulinlere kapanır
Sindirim enzimlerine bağlı olarak immunoglobulinler parçalanır
Sonuçta yeni doğan yavru kayıpları artar
Yeni doğan yavru prematüre olup olmadığı yönüyle kontrol edilmeli
Yeni doğan yavru congenital anomaliler yönüyle de kontrol edilmeli
Damak yarığı
Tendolardaki kontraktürler
Atresia ani et rekti
Rekto-vaginal fistül
Urakus fistülü
Amarozis
Doğumla ilgili kırık, çıkık ve yaralanmalar

20-GEBELİK TANISI YÖNTEMLERİ VE REPTAL PALPASYON BULGULARI?

Gebelik tanı yöntemleri:

1. Rektal palpasyon

2. Ultrasonografi

3. Hormon ölçümleri

4. İmmunolojik yöntemler

5. Vaginal biyopsi

6. Abdominal palpasyon

7. Rekto-abdominal palpasyon

8. Radyografi

Rp bulguları

Amnion kesesi:30.günden itibaren

Yavru zarlarının kayması:

1. 30.günden itibaren başlar .

2. 43.günden itibaren gebe olmayan kornuya doğru uzanır

3. 60-70.günlerde gebe olmayan kornulardaki yavru zarlarının kaydırılması daha kolay

Fötus :65.günden sonra palpe edilir.

Plasentomlar:75.günden itibaren palpe edilmeye başlar.

Ar.uterina media:85-90. Günlerde palpe edilir.

Fremitus :80-120.günlerde

Fremitus: fötal ve maternal kan dolaşımı hızlarının farklı olması nedeniyle Ar. Uterina medialarda meydana gelen özel nabız

İneklerde gebelik sürecinin rektal muayene ile izlenmesi;

Tohumlama-2,5 ay

1. Uterus pelviste pubisin ön kenarından karın boşluğuna haif sarkmış

2. Kornularda asimetri

3. Amnion kesesi ve yavru zarlarının kayması belirlenebilir

4. Dönemin sonuna doğru fremitus

5. Gebe konu tarafındaki ovaryumda CL

2,5-5. Aylar
Uterus karın boşluğuna sarkmış ancak pelvis boşluğuna çekilemez
Uterusta fluktuasyon vardır
Fötus palpe edilebilir
Yavru zarları kaydırılabilir
Plasentomlar 1-3 cm, palpe edilebilir
3. ayda Ar. Uterina media kurşun kalem kalınlığında
3,5 aydan itiberen FREMİTUS

5-7,5. Aylar
Uterus karın boşluğuna doğru iyice sarkmıştır
Fluktuasyon, yavru zarlarının kayması, plasentomlar, fremitus belirlenir

7,5 ay-doğum

Yavru iyice büyümüştür

Plasentom 5-6 cm

Fremitus belirgin 2 taraflı

21-GEBELİK PATOLOJİSİ?

1. Yavru zarları ve sularındaki değişiklikler

2. Yavrunun gelişimindeki bozukluklar

3. Gebeliğin anada meydana getirdiği bozukluklar

Yavru zarları ve sularındaki değişiklikler

1. Mola

2. Yavru zarlarının hidropsu

3. Yavru zarlarının ödemi

4. Placentitis

Mola:

Gebeliğin erken dönemlerinde embriyonik ölüme rağmen yavru zarlarının gelişimine devam etmesidir.

Fötal damarların bulunmaması

Villi chorialislerde degenerasyon

Trofoblast hücrelerinde proliferasyon ile karakterizedir

Çeşitleri

Mola cystica

Mola sanguinolenta

Mola villosa

Mola carneosa

Mola racemosa

Teşhis

Doğum sırasında

Gebelik teşhisi için muayene sırasında yavrunun ve yavru hareketlerinin hissedilmemesi

Tedavi

Gebelik sonlandırılır

Bu amaçla PGF2α

Estrumate

1 ml'de: 250 mcg cloprostenol sodium 2, 10ml’lik flk. 2 ml im.

Dalmazin

1 ml'de: 0.075 mg cloprostenol (2ml’lik flk.) 2 ml im.

Dinolytic

5 mg/ml Dinoprost trometamin

Lutalyse

5 mg/ml Dinoprost tromethamine

Yavru zarlarının hidropsu

Gebelikte yavru sıvılarının (amnion,allantois yada her ikisi) aşırı ve anormal artış göstermesi.

Amnion sıvısının anormal ve aşırı artması hidroamnion;

Allantois sıvısının anormal ve aşırı artması hidroallantois

Yavru zarlarının hidropsu

Hidroamnion: 5-6 -> 20 hatta 120 litre

Hidroallantois: 4-15 -> 80 hatta 200 litre

İkisinin ayırımı güçtür ancak %85-90 hidroallantois şeklindedir

Hidroamnionda placental fonksiyon bozuklukları rol oynar

Genelde fötal anomalilerle birlikte bulunur

Gebe olmayan kornudaki plasentomların plasentasyona katılmadığı

Gebe kornudaki fonksiyonel plasentom sayısının normalden az olduğu ve büyük oldukları


Hidroallantoiste allantois zarının yapısal ve fonksiyon bozuklukları yanı sıra vaskülarizasyonda şekillenen bozukluklar

Fötal böbrek ve karaciğer hastalıkları

A vitamini eksikliği

İkiz ve çoğul gebelikler

Klinik belirtiler

Hafif olgularda doğum sırasında fark edilir

Şiddetli olgularda (gebeliğin 6. Ayından sonra)

Karın hacminde aşırı ve hızlı büyüme


Depresyon

Karın hacminde aşırı ve hızlı büyüme

Solunum güçlüğü

Hızlı fakat zayıf nabız

Dehidratasyon

Yeme içme durur

Konstipasyon ve defekasyonda güçlük

Son dönemlerde ayağa kalkamama ve boylu boyunca uzanma

Uterus karın boşluğunun neredeyse tamamını doldurmuştur...


Teşhis

Doğum anında teşhis edilebilir

Gebeliğin son trimestirinde karın hacminde aşırı ve hızlı büyüme

Rektal muayene bulguları

Uterus pelvis önünü tamamen kapayabilir

Uterus gergindir

Plasentomlar palpe edilemez


Prognoz

İlerlemiş olgularda prognoz ananın hayatı açısından kötüdür

Yavru genelde ölüdür


Tedavi

Hafif olgularda konservatif tedavi

İlerlemiş olgularda gebeliği sonlandırmak

Östrogen enjeksiyonu

PGF2α

Glikortikoidler

Deksamethazon (20 mg)

Flumethazon (5-10 mg)

Operasyon Sezariyen (iki aşamalı)


Yavru zarlarının ödemi

İnterkarunkuler bölgede sıvı birikmesi

Placentitis

Placentada değişik derecelerde yangının bulunması

Yavrunun gelişimindeki bozukluklar


Süperfekondasyon

Aynı kızgınlık döneminde oositlerin farklı erklerin spermatozoitleri ile döllenmesi

Süperfötasyon

Gebe bir hayvanın gebelikte kızgınlı göstermesi ve çiftleşmesi sonucu yeni bir gebeliğin daha teşekkül etmesi


Hiperfötasyon

Anormal sayıda (türe özgü sayıdan çok fazla sayıda) yavruya gebe kalmak

Yavru gelişim anomalileri

1. Gonadal hipoplazie

2. Müller kanalının segmental aplazisi (White Heifer Disease)

3. Freemartinismus

4. Hermorphrodismus

5. Hematik mumifikasyon

6. Hidrocephalus

a) Sert hidrocephalus

b) Yumuşak hidrocephalus

c) Karışık hidrocephalus

7. Schistosoma reflexum

8. Perosomus elumbus

9. Ascites

10. Anasarca

11. İkili acaibatlar

a) Parasitaire

b) Autositaire

Monomphalien- Eusomphalien

Monosomien

Sysomien

Monocephalien

Sycephalien


22-YALANCI GEBELİK NEDENLERİ/KLİNİK VE TEDAVİ?

Yalancı gebelik kızgınlık sonrası gebe olmayan köpeklerde gözlenen bir olgudur

Gizli (belirtisiz) yalancı gebelik:

Klinik belirti gözlenmez

Klinik yalancı gebelik:

Klinik yalancı gebelik yuva hazırlama, ağırlık artışı, memelerde büyüme ve laktasyona başlama gibi klinik belirtilerle karakterize gebe olmayan köpeklerde gözlenen bir sendromdur.

Gebe olmayan köpeklerde kızgınlıktan 6-12 hafta kadar süre sonra meydana gelir

Teşhisi klinik belirtiler temeline dayanır

Klinik yalancı gebelikte prolaktin merkezi bir role sahip olmasına rağmen, kesin etiyolojisi tam olarak bilinmemektedir

Genel belirtiler

a) Doğum öncesi döneme ve anneliğe benzer davranışlar

b) Yuva hazırlama, cansız objelere annelik yapma, aşırı şefkat vs.

c) Memelerin büyümesi ve gerginleşmesi

d) Süt sekresyonu ve laktasyonun başlaması

e) Canlı ağırlık artışı

f) İştahsızlık

Daha az görülen belirtiler

Kusma

Karın hacminin büyümesi

Abdominal kontraksiyonlar

İshal

Polyuria

Polydipsia

Polyphagia

Köpeklerde klinik yalancı gebeliğin muhtemel sebepleri (pathophysiology)

Prolaktin salgısının idiopatik olarak normal diöstrüstekinden çok fazla miktarda olması

Normalde diöstrüste gözlenen tedrici progesteron düşüşü ve ılımlı prolaktin yükselişi gibi endokrin değişikliklere idiopatik olarak duyarlılığın artması

Eksogen progesteron uygulamalarıyla oluşturulan yalancı (pseudo)-luteal faz

Adenohipofiz microadenomları ile ilgi meydana gelen idiopatik hyperprolactinemia

Kandaki progesteron düzeyinin düşmesine sebep olan;

a) Diöstrüs süresince yapılan ovariectomy,

b) Uzun veya kısa süreli progestegen tedavisinini sona erdirilmesi

c) İdiopathic yahut prostaglandin ile indüklenen ani luteolysis

d) Antiprogestagen tedavisi

Fiziksel veya sosyal diğer uyarımların sebep olduğu hyperprolactinemia

Komplikasyonlar

Yalancı gebelik sırasında komplikasyon olarak mastitis ve meme dermatitis gelişebilir

Meme tümörlerinin pathogenesisinde prolaktin ve yalancı gebeliğin rolü olabilir

Tedavi

Sex steroidleri

Prolactin-baskılayıcı (Dopamin agonistleri; prolactin inhibitörleri) ilaçlar

Ovariectomy (predispoze köpeklerde)

Huzursuzluk bulunan hayvanlarda phenotiazine grubu olmayan tranklizanlar kullanılabilir